Let op! Dit artikel is meerdere jaren oud en kan verouderde informatie bevatten.
Stel je wilt zo goedkoop mogelijk je beveiliging regelen. Waar moet je dan op letten en waar kun je eigenlijk uit kiezen?
Als je helemaal gratis beveiligd wilt worden, heb je nogal wat opties. Steeds meer bekende namen komen met gratis oplossingen: BitDefender, Panda, McAfee en Sophos hebben alle gratis oplossingen. Ook de vaste bekenden zijn er nog steeds, zoals avast, Avira, AVG en natuurlijk Microsoft met Windows Defender. Toch is er nogal wat verschil per oplossing, niet alleen wat betreft functies maar ook betreft reclame, privacy en detectie.
Panda Protection Free
Een van de beste keuzes voor gratis antivirussoftware is Panda Protection Free. Dit programa is licht en heeft goede detectiemogelijkheden. De interface van Panda Free ziet er misschien wat vreemd uit, maar de basis is er. Je kunt eenvoudig een scan starten, dat is het belangrijkste. Je kunt zelf kiezen wat er gescand moet worden. Ook heb je genoeg controle over wat er met een gedetecteerd bestand moet gebeuren. Bij detectie maakt Panda vaak zelf een beslissing wat er met de gevonden malware gedaan moet worden. In bijna alle gevalen zal de malware gewoon in quarantaine geplaatst worden, waarn je het via de instellingen permanent kunt verwijderen of kunt terugzetten, als het gaat om een false positive. Je kunt sowieso aardig wat instellen in Panda voor een gratis product.
Panda Free scant snel je systeem. Daarnaast blijft het stil werken op de achtergrond. Geen irritante meldingen of keuzes die gemaakt moeten worden. Ook heb ik geen reclame gezien tijdens het gebruik van Panda Free, maar daarvoor heb ik wel in de instellingen gekozen om geen Panda-nieuws te ontvangen. Wat betreft extra functies, beschermt Panda tegen phishing en kwaadaardige websites, bevat het een procesmonitor die actieve processen controleert en kan het alle aangekoppelde USB-sticks scannen met de vaccinatiefunctie, voordat je toegang tot de USB-stick krijgt. Een ander voordeel is dat Panda Free goed omgaat met je persoonlijke gegevens, iets wat lang niet alle andere aanbieders doen.
Een minpunt is dat Panda nieuwe versies niet automatisch installeert. Op het moment van schrijven is versie 18 de nieuwste, maar als je dat zelf niet weet, krijg je deze nieuwe versie niet vanzelf aangeboden. Het tweede minpunt is tijdens de installatie: let op dat je Panda Safe Web niet mee-installeert, want dan wordt je zoekmachine vervangen door Yahoo.
| Pluspunten | Minpunten |
|---|---|
| Weinig reclame | Updateproces niet zo soepel |
| Goed privacybeleid | |
| USB-vaccinatie en procesmonitor | |
| Goede detectie |
McAfee NextGen AV
Een van de nieuwkomers op de gratis antivirusmarkt is McAfee, met de NextGen AV-oplossing. McAfee heeft in 2016 een nieuwe antimalware-engine aan zijn producten toegevoegd. Die engine richt zich een stuk meer op gedragsdetectie in combinatie met de cloud. Tot nog toe was de detectie van McAfee afgelopen jaar slecht, maar sinds deze nieuwe engine is geïntroduceerd zijn de detectiemogelijkheden aanzienlijk gestegen, zo blijkt uit tests van AV-Test. McAfee komt niet met deze gratis productvariant om meer malware voor te verzamelen en te kunnen detecteren.
Dat is dus goed nieuws, ook voor bestaande klanten. Bovendien heeft McAfee altijd weinig impact op het systeem gehad. McAfee NextGen AV toont geen pop-ups of andere irritante reclame. Alleen in het hoofdscherm verschijnt een advertentie voor McAfees wachtwoordbeheerder True Key. Het product blijft verder uit de weg. Geen irritante meldingen, maar ook weinig controle. Je kunt vanuit het hoofdscherm een scan starten, maar je kunt niet kiezen wat er gescand moet worden. De instellingen blijven tot een miniem, met alleen de optie om de scanner aan en uit te zetten.
McAfee is wel een Amerikaans bedrijf, houd er dus rekening mee dat je bestanden in de NSA-cloud terecht zouden kunnen komen.
| Pluspunten | Minpunten |
|---|---|
| Weinig reclame | Weinig in te stellen |
| Detectie lijkt verbeterd | Amerikaanse oplossing, dus NSA? |
| Lichtgewicht |
Sophos Home
Sophos heeft al langere tijd voor macOS een gratis virusscanner die altijd goed is ontvangen. Sinds enige tijd geldt hetzelfde nu ook voor Windows. Ook Sophos maakt het gebruik van zijn programma supereenvoudig, het eenvoudigiste van wat ik tot nu toe heb gezien. Om aan de slag te gaan met Sophos, is het nodig om eerst een account aan te maken.
Sophos Home kun je alleen installeren via die webportaal. Je kunt hier eenvoudig een downloadlink genereren. Dat is bijvoorbeeld handig als je op de laptop of pc van iemand in de familie Sophos wilt installeren. Vanuit die portaal kun je op afstand pc’s en laptops beheren. In het programma zelf kun je alleen een scan uitvoeren. Je kunt niet kiezen wat er gescand moet worden, want dat bepaalt Sophos zelf. Sophos beschermt net als McAfee en Panda tegen phishing en kwaadaardige websites.
Het onlinewebportaal is het grootste voordeel van Sophos. Daarmee kun je eenvoudig de staat van andere pc’s inzien waarop je Sophos hebt geïnstalleerd, zoals welke malware er gevonden is en wanneer er voor het laatst een scan is uitgevoerd. Je kunt via het portaal ook beslissingen nemen, zoals bepaalde malware verwijderen en de bescherming aan en uitzetten. Sophos bevat geen reclame.
Helaas is het niet allemaal goed nieuws voor Sophos. De detectie valt namelijk wat tegen. Bij de real-worldtest van AV-Comparatives scoort Sophos consistent onderaan de groep, niet zo goed. Daarnaast verwijdert Sophos gevonden malware automatisch, waarbij je dus moet hopen dat er geen sprake is van een false positive, want anders ben je permanent je bestand kwijt. Ook heeft Sophos een impact op de prestaties van de computer. Deze impact is niet heel groot, maar wel groter dan veel concurrenten.
| Pluspunten | Minpunten |
|---|---|
| Goede beheermogelijkheden | Matige detectie |
| Geen reclame | Geen instellingen, malware direct verwijderd |
| Registratie vereist voor downloaden |
BitDefender Antivirus Free
BitDefender heeft ook een gratis variant van zijn antivirussoftware. In die gratis variant krijg je dezelfde bescherming als bij de betaalde editie wat betreft malware. Ook detecteert BitDefender phishing- en kwaadaardige webpagina’s. Het voordeel van BitDefender is dat het consistent de hoogste detectiescores haalt, zowel wat betreft het blokkeren van malware als voor het detecteren van kwaadaardige webpagina’s.
BitDefender Free bevat geen reclame en geen configuratie-opties. Je kunt een scan starten en het programma aan of uitzetten, maar daar houdt het alweer op. Je kunt niet bepalen wat er moet gebeuren met gevonden malware. BitDefender neemt alle beslissingen vanzelf. Dat is niet ideaal als er een veilig bestand per ongeluk als malware wordt aangemerkt, een false positive. Nu heeft BitDefender wel altijd een van de laagste false positives, maar het blijft niet ideaal.
Nadeel is dat BitDefender Free niet aangeboden wordt in Nederland. Als je de downloadpagina van BitDefender Free probeert te bezoeken, word je doorverwezen naar de normale BitDefender-hoofdpagina en wordt de Free edition nergens genoemd. Alleen als je de pagina in de Google Cache bekijkt, kun je de Free-editie binnenhalen. De taal van het programma is overigens niet in het Nederlands in te stellen.
| Pluspunten | Minpunten |
|---|---|
| Erg goede detectie | Lastig te verkrijgen |
| Geen reclame | Geen instellingen |
Avira Free Antivirus
Avira heeft net als BitDefender altijd hoge scores wat betreft detectie. Met Avira krijg je een virusscanner en een browseradd-on voor Firefox en Chrome om kwaadaardige websites te blokkeren. Jammer dat Avira echter nogal wat reclame mee-installeert. Je krijgt namelijk Avira Connect, een dashboard voor alle producten van Avira. Daarmee verspil je natuurlijk rekenkracht aan iets wat je helemaal niet nodig hebt, want dat dashboard is alleen handig als je bijvoorbeeld ook de VPN-dienst van Avira neemt.
Avira Free op Windows toont elke twee dagen een advertentie . Daar moet je mee kunnen leven. Ikzelf vind het te irritant en ontwijk daarom Avira. Een ander nadeel van Avira is de scansnelheid: een volledige scan duurt wel erg lang. In tegenstelling tot andere producten kun je bij Avira wel kiezen wat er gescand moet worden en kun je zelf kiezen wat er met gedetecteerde malware moet gebeuren. Jammer dus alleen van die reclame, daarvoor moet je upgraden naar de Pro-versie.
| Pluspunten | Minpunten |
|---|---|
| Goede detectie | Relatief veel reclame |
| Veel in te stellen | Trage scan |
avast
avast is een van de bekendste namen in de gratisvirusscannermarkt. Het is een goed merk, met vaak bovengemiddelde detectie volgens AV-Test en andere tests. Het is ook een van de uitgebreidste gratis producten op de markt. Er is een ingebouwde wachtwoordmanager, een scanner op verouderde software om kwetsbaarheden tegen te gaan en een scan om schijfruimte vrij te maken. Dat zijn erg veel functies.
Je kunt erg veel instellen in avast. De meeste instellingen in alle tot nu toe doorgenomen producten. Je kunt ook zelf kiezen wat er met gedetecteerde malware moet gebeuren en zelf kiezen welke onderdelen van de computer je wilt scannen.
Let op dat avast niet zo’n goed privaybeleid heeft. Standaard verzamelt het programma data over je en zal het die delen met derden. Dat is natuurlijk onwenselijk. Tijdens de installatie wordt daar melding van gemaakt en kun je het uitzetten. Je kunt dat ook in de instellingen van het programma doen, door naar het Privacymenu te gaan. Tijdens het gebruik van avast verschijnt af en toe een pop-up met een aanbieding. Je kunt die meldingen alleen uitschakelen door avast op stille modus of op gamingmodus te zetten, maar dan ontvang je helemaal geen meldingen meer.
Overigens heeft avast in 2016 de virusscanner AVG overgenomen. Die producten zullen in aanzienbare tijd samengaan, daarom ontbreekt AVG in deze lijst. AVG heeft overigens erg goede detectie, dus dat pakt alleen maar goed uit voor avast-klanten.
| Pluspunten | Minpunten |
|---|---|
| Goede detectie | Let op je privacy |
| Wachtwoordmanager, kwetsbaarheidsscanner, systeem opruimen | Gemiddelde hoeveelheid reclame |
| Erg veel instellingen |
Windows Defender
Je kunt ook helemaal niets doen aan je beveiliging. Dan maak je, als je Windows 8.1 of nieuwer gebruikt, gebruik van Windows Defender. Dit is de gratis ingebouwde virusscanner van Microsoft. Windows Defender heeft als voordeel dat je geen reclame krijgt, niets hoeft te installeren en er dus niet mee bezig hoeft te zijn. Het programma zelf bevat geen phishingbescherming, maar Windows en dan specifiek Microsoft Edge en Internet Explorer hebben daarvoor al ingebouwde bescherming, in de vorm van SmartScreen. Hetzelfde geldt voor gevaarlijke downloads, die ook met SmartScreen zouden moeten worden tegengehouden.
Een volledige scan van je computer met Windows Defender duurt relatief in vergelijking met de andere producten. De detectie van Defender is ook niet zo goed. In de verschillende tests van AV-Test en AV-Comparatives scoort Windows Defender vaak onderaan, zo niet als laatste. Windows Defender kan zich vooral erg slecht weren tegen nieuwe malware. De concurrenten hebben allemaal goede technieken om nieuwe malware te detecteren.
In de volgende Windows 10-update in maart 2017 krijgt Windows Defender deze nieuwe interface.
Microsoft is er wel mee bezig. Begin december is er een nieuwe functie toegevoegd waarmee onbekende bestanden eerst geüpload worden naar de Microsoft-cloud en daar met gedragstechnieken in de gaten worden gehouden, alvorens lokaal uitgevoerd te worden. Die functie heet Block at First Sight. De vraag is hoeveel het uitmaakt, want er zijn nog geen cijfers van deze functie.
Bovendien heeft het een impact op de systeemprestaties. Wel kun je met Windows Defender het een en ander instellen en zelf kiezen wat er met gedetecteerde malware moet gebeuren.
Echter, voor nu zijn er betere, gratis alternatieven.
| Pluspunten | Minpunten |
|---|---|
| Je hebt het al | Detectie valt tegen |
| Geen reclame | Traag |
| Aardig wat in te stellen |
Conclusie
De beste gratis oplossing vind ik die van Panda. Er is goede detectie, bescherming tegen kwaadaardige websites, weinig reclame en toch nog het een en ander in te stellen. Het enige nadeel is dat je zelf een nieuwe versie moet installeren. Als je helemaal geen reclame wilt, kijk dan eens naar McAfee of Sophos. Vooral Sophos laat wat betreft detectie en prestaties wat te wensen over. Wil je echter de allerbeste detectie, dan is BitDefender of Avira de beste keuze. BitDefender heeft geen reclame, maar is lastig te verkrijgen. Avira heeft juist net wat te veel reclame, vind ik. Zoek je een uitgebreid gratis programma, dan kijk je al snel naar avast.
Een virusscanner is een gedeelte van een goede beveiliging op je pc. Het beste neem je ook andere maatregelen, zoals ervoor zorgen dat je altijd je pc hebt gepatcht. Niet alleen Windows, maar ook je browser en alle bijbehorende plug-ins. Daar zijn ook een aantal handige programma’s voor beschikbaar, waarvan de bekendste Secunia PSI is.
Duidelijk is in ieder geval dat gratis virusscanner zeker mogelijk is, zonder dat je er te veel voor hoeft op te geven.